De ridder van de blanke stem is hij genoemd, de eigenaar van een 'goddelijk tenoraal timbre'. Niet alleen recensenten zwolgen in de 'zeldzaam expressieve voordracht' die Klaus Florian Vogt twee seizoenen terug als Lohengrin liet horen in de ZaterdagMatinee.
Vogt (40) verdient de kost als heldentenor. Velen lopen met hem weg, maar niet elke Wagnerfan laat zich paaien. Uit anonieme commentaren bij YouTube-filmpjes valt op te maken dat zijn stem de wagnerianen splijt. 'Koorknaap' noteerde de stemmenpolitie. 'Zanger zonder onderlijf'. 'Wagner moet je pas zingen NA je stembreuk.'
Klaus Florian Vogt zucht. 'Altijd maar die vakjes', zegt hij na een Parsifal-repetitie in het Muziekcentrum van de Omroep. 'Alsof Wagnerzang gepaard moet gaan met kracht en lawaai. Zo zou het mij ontbreken aan een heldische Attacke. Ik heb nog altijd geen idee wat dat betekent.'
Vogt mag zich troosten. Mede dankzij hem valt er geen stoel meer te krijgen voor de Matinee met Parsifal, de opera waarmee dirigent Jaap van Zweden vanmiddag in het Concertgebouw zijn Wagnercyclus voortzet. Radio 4 en themakanaal Cultura doen rechtstreeks verslag.
Mooi verhaal is dat: hoe Klaus Florian Vogt hoorn speelde in de Hamburger Philharmoniker; hoe hij zich tussen de schuifdeuren waagde aan Rossini's 'Kattenduet'; hoe zijn vrouw de stem ontdekte; en hoe hij al tegen de 30 liep toen hij het roer omgooide. Zijn specialisme bleek te liggen in het lyrische, plooibare, moeiteloos aandoende en toch zeer verstaanbare geluid. Daarbij klinkt hij jeugdig, wat Wagnerhelden als Lohengrin en Tristan wel zo sympathiek maakt.
Vogt brak door in 2002, toen hij als Lohengrin zijn roldebuut maakte in Erfurt. De Lohengrinrol voerde Vogt naar New York, Parsifal zong hij onder meer in Napels. Voor Korngold en Strauss haalde De Nederlandse Opera hem naar Amsterdam. En in 2007 betrad de tenor het Wagnerwalhalla Bayreuth. Daar gaf hij de frases van meesterzanger Walther von Stolzing een opvallend lichte toets.
Vogt: 'In de 19de eeuw benaderden zangers een Wagnerrol eerder lyrisch dan dramatisch. Ze wisselden hem ook gewoon af met Mozart, wat tegenwoordig niet meer schijnt te mogen. Er is een praktijk gegroeid die vloekt met de historische feiten.'
Nog zo'n beperking, vindt de tenor, is het hedendaagse denken in registers. Kopstem, middenstem, borststem - voor hem is het één geheel. 'Ik vergelijk het weleens met een snaar die je inkort of langer maakt. Eén snaar, niet steeds een andere. Zo kweek je een stem zonder registerbreuken die je naar wens inkleurt.'
In Noord-Duitsland rijdt Klaus Florian Vogt bij mooi weer op een Harley naar de repetitie. In Hilversum en Amsterdam staat deze week zijn Duitse camper geparkeerd. In zijn levensmotto roert zich de avonturier. 'Wenn nicht jetzt, wann denn dan?' - indien niet nu, wanneer dan wel? 'Ik doe graag leuke dingen en ben inderdaad nieuwsgierig.'
Toch zullen Wagnerfans nog een paar jaar moeten wachten voor ze hem kunnen zien in de rol van Tristan, Tannhäuser of Siegfried. Dat zijn helden die wel wat spierkracht kunnen gebruiken, beseft Vogt.' Als ik zulke zware partijen te vroeg had aangepakt, zat ik nu niet meer in het vak. Voor je het weet, verslijt je je stem. Gelukkig groeit mijn stem nog steeds. Over een jaar of vijf is hij hopelijk rekbaar, kleurig en expressief genoeg.'
Het komende kwartaal staat in het teken van Parsifal, de opera waarin Wagner christelijke, boeddhistische en Schopenhaueriaanse noties heeft gestopt. Na de concertante versie in het Concertgebouw wordt Klaus Florian Vogt voor geënsceneerde reeksen verwacht in Hamburg en Barcelona.
Het verraderlijke van de rol, zegt hij, schuilt in de techniek. 'Aanvankelijk zing je een naïeve, onbedorven jongeling. In de tweede acte moet je voluit, om daarna weer terug te keren naar zacht en eenvoudig. Als je er te stevig tegenaan gaat, lukt dat niet meer. Vergelijk het met een fikse bicepstraining in de sportschool. Na afloop voel je nog lang de spanning op je spier.'
de Volkskrant, 11 december 2010
Geen opmerkingen:
Een reactie posten