Geen minister of staatssecretaris kwam de jubilarissen in het Amsterdamse Concertgebouw feliciteren. Dat was misschien maar beter ook, gehoord de woede die uit de Matineebezoekers opborrelde tijdens de gedempte feestrede van artistiek leider Kees Vlaardingerbroek. Het Hollandse subsidiegehannes gaat ook mijn verstand te boven, meldde even later John Adams. De Amerikaanse componist van wereldfaam, tevens langjarig Matineevriend, kwam het feestprogramma met werk van Milhaud, Stravinsky en zichzelf dirigeren.
Voorbeeldige muziekkeuze. Pikant zelfs, in het licht van lopende polemieken. Als er tussen ‘hoge’ en ‘lage’ kunst al een dijk ligt, zo tonen deze componisten, dan lekt hij aan alle kanten. In 1923 sijpelen de eerste blue notes de klassieke muziek in via La création du monde van Darius Milhaud. In hetzelfde jaar ontketent Igor Stravinsky een Russische plattelandsbruiloft in Les noces. En John Adams jaagt langs de notenbalken van City Noir het nerveuze gewoel van naoorlogs Los Angeles.
Hij schreef het stuk op verzoek van de ZaterdagMatinee, die met hulp van de Eduard van Beinum Stichting coproducenten opspoorde in Toronto, Parijs, Londen en Los Angeles. Daar hielp het Venezolaanse fenomeen Gustavo Dudamel City Noir vorig jaar aan z’n wereldpremière.
Voorbeeldige muziekkeuze. Pikant zelfs, in het licht van lopende polemieken. Als er tussen ‘hoge’ en ‘lage’ kunst al een dijk ligt, zo tonen deze componisten, dan lekt hij aan alle kanten. In 1923 sijpelen de eerste blue notes de klassieke muziek in via La création du monde van Darius Milhaud. In hetzelfde jaar ontketent Igor Stravinsky een Russische plattelandsbruiloft in Les noces. En John Adams jaagt langs de notenbalken van City Noir het nerveuze gewoel van naoorlogs Los Angeles.
Hij schreef het stuk op verzoek van de ZaterdagMatinee, die met hulp van de Eduard van Beinum Stichting coproducenten opspoorde in Toronto, Parijs, Londen en Los Angeles. Daar hielp het Venezolaanse fenomeen Gustavo Dudamel City Noir vorig jaar aan z’n wereldpremière.
Voor een orkest is het een lekker speelstuk. Feestelijk om naar te luisteren ook. Wie verwijzingen zoekt naar de film noir, het bioscoopgenre dat speelt tegen de achtergrond van de louche stad, vindt er stoer koper, nerveus getik en weke violen. Sjostakovitsj meldt zich in melodische spasmen, Benjamin Britten levert orkestgolven met een metalig randje. Adamsiaans zijn de bruisende energie en het sjabloon van sommige overgangen, zoals de plots intredende, eenzame toon.
Ook werd duidelijk waarom John Adams nooit staatssecretaris of minister zal worden: hij is als componist én als dirigent te vriendelijk om harde keuzes te maken. City Noir waait nogal wat kanten op. En ondanks de smeuïge altsax van Arno Bornkamp bleef La création du monde vooral beschaafd. Geen ritme dat prikte, geen schrijnende blue note.
Net zo lauw tintelde Les noces. Dat had ook te maken met de gekozen versie: niet de hoekige met vier piano’s, noch de ratelende met pianola en cimbaloms die vorig jaar in de Amsterdamse Hermitage klonk. Adams dirigeerde de orkestratie uit 2005 van zijn landgenoot Steven Stucky, die daarmee in de buurt wilde komen van Stravinsky’s veronderstelde eerste idee.
Je snapt nu in elk geval waarom de componist na jarenlang prutsen het symfonieorkest uitgumde. Het verstikt de solozangers en hindert het koor. Voor klassiek Hilversum valt intussen te hopen dat de klok die Les noces uitluidt geen doodsklok blijkt te zijn.
de Volkskrant, 22 november 2010
Ook werd duidelijk waarom John Adams nooit staatssecretaris of minister zal worden: hij is als componist én als dirigent te vriendelijk om harde keuzes te maken. City Noir waait nogal wat kanten op. En ondanks de smeuïge altsax van Arno Bornkamp bleef La création du monde vooral beschaafd. Geen ritme dat prikte, geen schrijnende blue note.
Net zo lauw tintelde Les noces. Dat had ook te maken met de gekozen versie: niet de hoekige met vier piano’s, noch de ratelende met pianola en cimbaloms die vorig jaar in de Amsterdamse Hermitage klonk. Adams dirigeerde de orkestratie uit 2005 van zijn landgenoot Steven Stucky, die daarmee in de buurt wilde komen van Stravinsky’s veronderstelde eerste idee.
Je snapt nu in elk geval waarom de componist na jarenlang prutsen het symfonieorkest uitgumde. Het verstikt de solozangers en hindert het koor. Voor klassiek Hilversum valt intussen te hopen dat de klok die Les noces uitluidt geen doodsklok blijkt te zijn.
de Volkskrant, 22 november 2010
Geen opmerkingen:
Een reactie posten